BOVENGRONDS
(NAGERECHT)
43.
Het Maken Van Een Atlas, Deel 1
Vroeger
liet het ministerie van Defensie
het
land eerst vanuit de lucht fotograferen
waarna
ter plekke
de
beelden met de werkelijkheid werden vergeleken
omdat
je pas een echt goede kaart kunt maken
vanaf
de grond.
44.
Condenssporen
Boven
de bliksemafleiders van Peest
was
de lucht een veranderende kaart:
vliegtuigen
trokken wisselpaden,
kriskras
verlopende sporen van condens
die
in alle richtingen voerden.
Van
het Duitse vliegveld ten zuiden van Peest*
zijn
nauwelijks nog sporen te vinden
en
ook het nepvliegveld**
is
verdwenen in het gras van de Peester Maden,
niet
ver van de ‘de Olde Witte’,
een
grote berk langs de oude Koningsweg.
Ondanks
dat het landschap voortdurend veranderde,
hadden
de mensen nog nooit reden gezien
om
de horizon achter bergen schuil te laten gaan
zodat
de lucht zich nog altijd groots en weids uitstrekte
precies
zoals thuis in Texas.
* Een aantal
arbeiders dat was ingehuurd om het land vrij te maken voor de aanleg van
een vliegveld had de landingsstrook gesaboteerd, zodat er maar één vliegtuig is geland, dat prompt in de grond wegzakte.
**
Op het nepvliegveld was door de geallieerden een houten bom gegooid, om
de vijand duidelijk te maken dat zij het verschil wel zagen tussen wat
echt was en wat nep.
45.
Een Atlas Maken, Deel 2
De
inwoners van Peest gingen soms op reis
naar
Amerika en New Orleans
en
vonden het daar geweldig
geweldig
genoeg om ervan te dromen daar te wonen
maar
de gedachte aan hun moeder,
hun
vriendin, vrouw, zoon en dochter thuis
deed
hen uit die droom ontwaken:
hun
familiebanden waren een natuurlijke magneet,
de
zeilstenen die in Peest waren achtergebleven.
Daar
bouwden ze huizen
kregen
ze kinderen, hielden ze paarden,
brachten
ze hun oude dag daar door,
richtten
ze een ooievaarsnest op,
legden
ze in hun tuinen vijvers aan
die
ze vulden met goudvissen
(waar
de ooievaars zich soms mee voedden)
en
ontwikkelden zich zelfs tot kaartenmakers
kaarten
van wandelroutes
(routes
zoals deze)
en
zo modelleerden zij het land
zoals
de mensen van Peest altijd al hadden gedaan,
met
het opgraven van stenen uit de grond
en
het stapelen daarvan, de een op de ander,
tot
grafheuvels en schuren, tot bunkers en bed en breakfasts
met
het steken van turf
met
het opdelen van het land in percelen
met
het vormen van werelden zoals zij die zich wensten.
46.
Toeristen
Zoals
de ooievaars naar Peest terugkeerden
ook
nadat hun kroost was uitgevlogen
zo
keerden ook de Peestenaren terug.*
Ze
regelden het zo dat ze hun huizen ruilden
met
Amerikanen en Belgen
tegen
appartementen in Manhattan, Vermont en Portland.
Ze
huurden hotelkamers in Barcelona,
brachten
een bezoek aan een vriendin in Chattanooga,
een
stad die weinig indruk op hen maakte
maar
de bergen deden dat wel.
Ze
gingen snorkelen in Egypte
en
wandelden over gebaande paden door de Everglades.
Ze
vertrokken naar de Alpen en het zuiden van Frankrijk
en
trokken met paard en wagen naar het noorden
en
zeiden: ‘We komen gauw weer terug.’
Ze
maakte zich wel eens zorgen over de crisis
maar
zeiden dat ze er niet zo veel van merkten
terwijl
toch
de
zorgboerderij uit Peest zou verdwijnen
deels
vanwege die crisis
en
Peest was opnieuw aan het veranderen
terwijl
zij op vakantie waren.
*
En hun kinderen vertrokken voor banen elders, als wateringenieur, als
advocaat of als boer, waarbij elk op eigen wijze het land opnieuw
modelleerde.
47.
Nagerecht
Terwijl
zij weg waren
bloeiden
de bloemen in het paasvuurveld
en
hoorde je de honingbijen
zoemend
hun oogst binnenhalen
De
plaatselijke bijenhouder vertelde mij over zijn bijen
over
hoe verschillende soorten verschillen in gedrag,
dat
er soorten zijn uit Oostenrijk en Engeland
die
heel rustig zijn
maar
dat je met de bijen uit Peest voorzichtig moest zijn
en
dat agressie van bijenvolk tot bijenvolk verschilde.
‘Maar’,
zo zei hij,
‘agressie
kun je beïnvloeden door bijen met elkaar te kruisen’,
zoals
hij ook deed.
Het
was allemaal een kwestie van erfelijkheid en milieu.
48.
Heide
De
honing waarmee hij potten vulde
was
gemaakt van heideplanten
die
groeien op een grond
waarin
nauwelijks meer voedsel aanwezig is,
grond
die zanderig is en kwetsbaar
omdat
het nut ervan de mensen ontgaat
en
deze honing wordt nooit troebel:
deze
honing is gemaakt van een plant die alleen gedijt
op
een hongerige grond.
49. Thuis
Daar
waar ik ben opgegroeid, was maar één soort honing
– klaver
–
en
als kind kwam het niet bij me op
dat
er nog andere soorten honing zouden kunnen zijn.
Later
leerde ik
de
bittere smaak van Georgische kastanjehoning waarderen
en
de complexe smaak van honing uit de Balkan.
Maar
ergens, diep van binnen,
miste
ik toch, het zoete en dikke
van
de klaverhoning uit Texas.
Sommige
dingen smaken naar thuis.
50.
‘გმადლობ’, Zeg
Ik Tot De Mensen Van Peest
In
het paasvuurveld trof ik een vrouw
die
in de Georgische taal ‘hallo’ kon zeggen.9
Het
is een lang en moeilijk woord
en
het verbaasde mij het hier te horen.
Ik
had enkele maanden in Tbilisi gewoond
maar
het enige dat ik in het Georgisch had leren zeggen
was
‘გმადლობ’:
‘dank
je wel’.
Mijn
vrouw was nog daar,
aan
de overzijde van de Zwarte Zee,
en
ik was blij verrast
in
een veld in Peest
dit
vreemde, buitenlandse woord te horen
dat
de klank van thuis in zich droeg.
Want
thuis kon overal en alles zijn,
waar
jij het je dacht,
zoals
de mensen uit Peest weten.
* “გამარჯობა”
51.
Het Eind
Toen
ik hier enkele weken was
kwam
iemand de stenen rapen
die
op het aardappelveld waren achtergebleven
en
nam ze mee voor in hun tuin.
De
grond hier werd zo gebruikt
dat
niets verloren ging.
We
bewogen ons voort over de aarde
En
woelden de aarde om
terwijl
tegelijkertijd
de
aarde zich onder onze voeten bewoog
en
stenen omhoog woelde.
Ons
voortbewegend
creëerden
we de grenzen
van
de werelden die wij ons wensten,
maakten
we een atlas,
ontwierpen
we kaarten voor onszelf
en
onze dierbaren,
kaarten
die slechts tijdelijk waren.
Het
leek er niet op dat de veranderingen ooit zouden stoppen,
niet
in Peest, niet in de rest van de wereld.
En
onze zelfgemaakte kaarten zullen verouderd zijn
kort
nadat we zijn heengegaan
en
zijn begraven
onder
de grond.
MEER
De
geluiden die bij deze atlas horen kunnen worden gedownload via de
link https://soundcloud.com/world-according-to-peest
en kunnen door het publiek zelf in willekeurige volgorde worden
afgespeeld.